Terceira entrada do blogue. Nesta caso adaptamos do punto 3 do tema 5 (España no s. XIX), a fin de sintentizalo e facelo máis comprensible e doadao de asimilar. Podes imprimilo ou incorporalo ao teu caderno. Data de presentación de actividades: xoves día 14
_____________________
_____________________
3. O REINADO DE ISABEL II (1833-68)
3.1. As guerras carlistas.-
Cando morre Fernando VII a súa filla Isabel, herdeira do trono, contaba tan só tres anos. A súa nai, e muller de Fernando VII, Mª Cristina, asume entonces a rexencia. Pero os carlistas, apoiados polo bando absolutista, botáronse a unha guerra pola coroa. Daquela a Mª Cristina non lle quedaba outra que achegarse aos liberais para defender o trono da súa filla.
A primeira guerra entre carlistas e isabelinos durou entre 1833-40. Agachaba tras de si un enfrontamento entre absolutistas e liberais. Os primeiros tiveron o apoio da nobreza agraria, do clero e tamén dun campesiñado moi influenciado pola nobreza e a Igrexa. Polo súa banda, os isabelinos contaron co apoio da burguesía, da nobreza de Corte e o das clases populares urbanas. O País Vasco, Cataluña, Navarra, Aragón e Valencia foron os principais focos carlistas.
A guerra rematou en 1840 co triunfo isabelino, plasmado no “acordo de Vergara” polo cal se recoñecía a Isabel como raíña. Aínda así, os carlistas promoverán dúas guerras máis ao longo do século en favor da súa causa: a segunda foi en 1860 e a tercera entre 1872-76. Tamén nesas dúas saíron derrotados os carlistas.
3.2. Moderados e progresistas.-
Como era menor de idade, o reinado de Isabel II empezou coa rexencia por parte da nai, Mª Cristina (nai da raíña, Isabel). Esa rexencia durou entre 1933 y 1843 (certo que no últimos anos exercera como rexente o xeneral progresista, Espartero). Neste último ano Isabel foi proclamada, excepcionalmente, maior de idade con 13 anos. Aí empezou a exercer como raíña. O seu reinado dura ata o ano 1968, en que foi expulsada do país.
Tanto durante a rexencia como durante o seu reinado, España deixara atrás xa a monarquía absoluta, e convertiuse así nunha monarquía liberal, constitucional e parlamentaria, e dicir, unha monarquía na que o poder do Coroa estaba limitada pola constitución e polo parlamento.
Durante esta longa etapa perfiláronse dous grandes partidos dentro do bando liberal: dunha banda, os moderados, máis conservadores, partidarios de reformas máis limitadas, dun sufraxio censatario moi pechado e de darlle máis poder á Coroa. Doutra banda, os progresistas, máis reformistas, eran partidarios dun sufraxio máis aberto e de limitar o poder do Coroa.
Lóxicamente tanto a rexente, como logo a raíña (sempre que puideron), decantáronse por confiar o goberno ao bando moderado. Só cando se viron obrigadas (xeralmente por pronunciamentos militares), cederon o poder aos progresistas. Deste xeito, cabe salientar que, dentro do sistema liberal que viña de nacer, o modelo español era moi pechado: as eleccións celebrábanse con sufraxio centatario moi pechado (moi pouca xente tiña dereito ao voto, só tiñea o dereito os máis ricos), e as leis, para saír adiante, tiñan que contar con apoio do parlamento e da raíña… En definitiva, a Coroa seguía a ter moito poder.
Os moderados gobernaron na maior parte deste reinado, entre 1833 e 1868. Só algúns anos (períodos 1836-37 e 1854-56) gobernaron os progresitas, chegando ao poder nos dous caso por medio de pronunciamentos militares (golpes de estado liderados por militares progresistas).
Nos anos que gobernaron os moderados, destacaron como presidentes o xeneral Narváez e O’Donell (este último lideraba outro partido moderado, que foi a Unión Liberal, e que xurdira a mediados do século). Neses anos, os moderado impulsaron medidas moi conservadoras. Entre elas destacaron as seguintes:
- Creouse a Garda Civil para manter a orde no rural
- Decretouse que España era un Estado católico e, polo tanto, o goberno asumía a financiar este culto.
- Controlouse a prensa mediante unha censura encuberta.
- Centralizouse desde Madrid o goberno de provincias e municipios, decretando que os gobernadores civís máis os alcaldes das grandes cidades serían elexidos pola raíña, e os alcaldes dos concellos pequenos serían nomeados polo gobernador civil da provincia.
- Cortouse de raíz calquera intento de revolución en 1848, en relación ás insurreccións que nese ano estaba sucedendo en Europa. Para iso, o xeneral Narváez mandou fusilar aos primeiros axitadores e, mediante un “decreto de sospeitosos”, deportou a 2.000 persoas.
Pola súa parte, durante o poucos anos de goberno progresista (o xeneral Espartero, foi un dos principais líderes e presidente de goberno), promoveron medidas máis reformistas. Entre elas destacaron a seguintes:- Aprobáronse leis para ir disolvendo o antigo réxime señorial: suprimiron alfándegas interiores; extinguiron os gremios… que eran obstáculos para existirá un comercio libre no país.
- Expropiáronse grandes propiedades ao clero (no que se deu en chamar a desamortización de Mendizábal); e máis tarde, expropíaronse aqueles bens comunais, municipais de doutras institucións que non estaba sendo traballados ou utilizados.
- Impulsouse a construcción do ferrocarril
4.3. A caída do sistema isabelino.-
Durante esta etapa de forte moderantismo, evidenciouse que o sistema político español e a Cortes estaban controladas realmente polo grandes banqueiros, latifundistas e grandes empresarios. Por eta razón o malestar social moi aumentando.
A fins da etapa finaran xa Narváez e D’Donell, en 1866 España empezou a padecer unha importante crise económica, e desa, pola esquerda, aparecen novos partidos de oposición, caso dos demócratas e dos primeiros grupos socialistas, que gañan simpatías e ven medrar a súa forza.
As críticas, cada vez maiores van non xa só contra o goberno, senón tamén contra a raíña, a quen acusaban de tomar partido en favor dos moderados e de marxinar aos outros grupos políticos. Empezouse a fraguar así unha revolución.
_____________________
Logo, realiza as seguintes actividades.
ACTIVIDADE Nº 1: Confecciona unha barra do tempo rematada en flecha e seguindo as seguinte pautas:
Características:
Anchura da barra: 3 cadrados
Lonxitude da barra: cada década serán 5 cadrados do caderno
Perfilamos cunha liña transversal os seguintes anos: 1833, 1843, 1836-1837, 1854-1856, 1966, 1868. Indica cunha flecha en distintaa altura os fitos. Por exemplo:
1833: Inicio da rexencia de Mª Cristina
1843: Inicio do reinado de Isabel II
1836-37: goberno progresista
1854-56: goberno progersista,
Etc.
Na barra, colorea:
De vermello tenue: anos de gobernos moderados
De azul tenue: anos de gobernos progresista
ACTIDADE Nº 2: Confecciona a xeito da cadrícula un esquema para diferenciar entre moderados e progresistas, seguindo a pauta seguinte:
_____________
CURSO 2024-25
_____________
Poñemos á túa disposición desde aquí o libro POSSUMUS Xeografía e Historia do teu curso. Trátase dunha ferramenta práctica, elaborada polo mestre pensada exclusivamente en ti, é á que poder acudir cando se precise na aula o una casa, ou ben cando, por calquera circunstancia, non poidas vir a clase durante o curso escolar e poder guiante así axudadado polo mestre para recuperar o tempo perdido e poñerte ao día.
Non tes que imprimilo, podes traballar en el dixitalmente. Se che resulta máis cómodo, tamén podes imprimilo pola túa conta. Para ver este libro, terás que solicitar acceso. Para iso pincha no enlace que segue, e que te guiará.
________________________
 |
No hay comentarios:
Publicar un comentario