O CID: TEMPO DE LENDA

Achegámonos nesta segunda entrada do blogue á Idade Media a través dun famoso heroe medieval da historia de España: Rodrígo Díaz de Vivar, alcumando "O Cid Campeador". Facémolo a través dunha particular viaxe no tempo que nos brinda a serie "El Ministerio del Tiempo" de TVE co seu capítulo titulado "Tiempo de leyenda". A serie baséase na existencia dun ministerio segredo (o Ministerio do Tempo) con axentes que viaxan ao pasado para evitar que a historia de España se altere e poida dese xeito seguir o seu curso. Aónda que ás veces, como veremos neste capítulo, non todo sae como estaba previsto e son precisas solucións de urxencia para non alterar a historia.

Para velo pincha abaixo no icono de play 

EL MINISTERIO DEL TIEMPO: TIEMPO DE LEYENDA

Podes ver curiosidades, resolver algunha pregunta prantexada pinchando no seguinte enlace:

LOS ARCHIVOS DEL MINISTERIO: EL CID

Despois do visionado realiza as seguintes actividades. [Fainas la libreta, deixando un espazo cos últimos apuntamentos e rotulando o título BLOGUE “FÓRA DE CLASE":  O CID. Enmarca o devandito título e colorea logo ese espazo enmarcado. Lembra: copia os enunciados e resposta sempre con parte deles]. A data de presentación e corrección destas actividades será o  luns 11 de novembro. Ánimo...!!

ACTIVIDADE Nº 1: Demostra que estiveches atento.- 

Para iso resposta ás seguintes cuestións:

Unha imaxe do capítulo da serie "El Ministerio del Tiempo"

1.Situémonos no tempo: O capítulo arranca nun lugar e nunha data: onde e cando? Cantos anos faltaban daquela para que, na realidade, finara o Cid? 

2. Cando viaxa no tempo: en que etapa, das catro vistas en clase, se atopa Al-Andalus? Segundo se desprende do capítulo: que pobo norteafricano domiñaba daquela Al-Andalus?

3. Cal era a misión da patrulla nesa viaxe no tempo? Por que era necesaria esa misión?

4. Amelia pronto se decata de que aquel Cid era, na realidade, un impostor. Que elementos  (hai varios) fan que chegue a esta conclusión?

5. Na parte final entendemos o por que da primeira escena que abre o capítulo: por que uns axentes especiais grababan cunha cámara ao Cid nunha loita contra soldados árabes?

6. Enumera diferentes aparellos do presente que aparecen durante o capítulo no pasado (e que, por tanto, non existían daquela).

Outra imaxe do Cid do capítulo "Tiempo de Leyenda"

ACTIVIDADE Nº 2: Investiga aspectos relacionados coa serie.-

1. Un dos axentes  que participa na misión chámase Spínola. Quen foi en realidade esta personaxe e cando viviu?

2. Ao principio do capítulo, pola cafetería do Ministerio, aparece un pintor que lle entrega como agasallo un cadro a un dos axentes. De que afamado pintor se trataba? Cita un cadro famoso del.

3. Mencionase tamén a un recoñecido actor norteamericano que interpretou ao Cid nunha famosa película sobre esta personaxe. Quen é ese actor? 

Outra imaxe do Cid no cine

ACTIVIDADE Nº 3: Investiga sobre a figura do Cid.-

1. O Cid fora vasalo: de que dous reis antes de ser desterrado de Castela? Na Idade Media: que significaba ser vasalo e cal era a súa obriga para co seu señor?

2. Por que razón foi desterrado o Cid de Castela? E por que acabou en Valencia?

3. O seu nome era Rodrigo Díaz de Vivar: que sifnifica o alcume de "Cid" e quen llo puxo?

HISTORIA DE ESPAÑA: O REINADO DE ISABEL II

 

Terceira entrada do blogue. Nesta caso adaptamos do punto 3 do tema 5 (España no s. XIX), a fin de sintentizalo e facelo máis comprensible e doadao de asimilar. Podes imprimilo ou incorporalo ao teu caderno. Data de presentación de actividades: xoves día 14

_____________________

3. O REINADO DE ISABEL II (1833-68)

3.1. As guerras carlistas.-
Cando morre Fernando VII a súa filla Isabel, herdeira do trono, contaba tan só tres anos. A súa nai, e muller de Fernando VII, Mª Cristina, asume entonces a rexencia. Pero os carlistas, apoiados polo bando absolutista, botáronse a unha guerra pola coroa. Daquela a  Mª Cristina non lle quedaba outra que achegarse aos liberais para defender o trono da súa filla.
A primeira guerra entre carlistas e isabelinos durou entre 1833-40. Agachaba tras de si un enfrontamento entre absolutistas e liberais. Os primeiros tiveron o apoio da nobreza agraria, do clero e tamén dun campesiñado moi influenciado pola nobreza e a Igrexa. Polo súa banda, os isabelinos contaron co apoio da burguesía, da nobreza de Corte e o das clases populares urbanas. O País Vasco, Cataluña, Navarra, Aragón e Valencia foron os principais focos carlistas.
A guerra rematou en 1840 co triunfo isabelino, plasmado no “acordo de Vergara” polo cal se recoñecía a Isabel como raíña. Aínda así, os carlistas promoverán dúas guerras máis ao longo do século en favor da súa causa: a segunda foi en 1860 e a tercera entre 1872-76. Tamén nesas dúas saíron derrotados os carlistas.
 
3.2. Moderados e progresistas.-
Como era menor de idade, o reinado de Isabel II empezou coa rexencia por parte da nai, Mª Cristina (nai da raíña, Isabel). Esa rexencia durou entre 1933 y 1843 (certo que no últimos anos exercera como rexente o xeneral progresista, Espartero). Neste último ano Isabel foi proclamada, excepcionalmente, maior de idade con 13 anos. Aí empezou a exercer como raíña. O seu reinado dura ata o ano 1968, en que foi expulsada do país.
Tanto durante a rexencia como durante o seu reinado, España deixara atrás xa a monarquía absoluta, e convertiuse así nunha monarquía liberal, constitucional e parlamentaria, e dicir, unha monarquía na que o poder do Coroa estaba limitada pola constitución e polo parlamento.

Durante esta longa etapa perfiláronse dous grandes partidos dentro do bando liberal: dunha banda, os moderados, máis conservadores, partidarios de reformas máis limitadas, dun sufraxio censatario moi pechado e de darlle máis poder á Coroa. Doutra banda, os progresistas, máis reformistas, eran partidarios dun sufraxio máis aberto e de limitar o poder do Coroa.
Lóxicamente tanto a rexente, como logo a raíña (sempre que puideron), decantáronse por confiar o goberno ao bando moderado. Só cando se viron obrigadas (xeralmente por pronunciamentos militares), cederon o poder aos progresistas. Deste xeito, cabe salientar que, dentro do sistema liberal que viña de nacer, o modelo español era moi pechado: as eleccións celebrábanse con sufraxio centatario moi pechado (moi pouca xente tiña dereito ao voto, só tiñea o dereito os máis ricos), e as leis, para saír adiante, tiñan que contar con apoio do parlamento e da raíña… En definitiva, a Coroa seguía a ter moito poder.

Os moderados gobernaron na maior parte deste reinado, entre 1833 e 1868. Só algúns anos (períodos 1836-37 e 1854-56) gobernaron os progresitas, chegando ao poder nos dous caso por medio de pronunciamentos militares (golpes de estado liderados por militares progresistas).
Nos anos que gobernaron os moderados, destacaron como presidentes o xeneral Narváez e O’Donell (este último lideraba outro partido moderado, que foi a Unión Liberal, e que xurdira a mediados do século). Neses anos, os moderado impulsaron medidas moi conservadoras. Entre elas destacaron as seguintes:
- Creouse a Garda Civil para manter a orde no rural
- Decretouse que España era un Estado católico e, polo tanto, o goberno asumía a financiar este culto.
- Controlouse a prensa mediante unha censura encuberta.
- Centralizouse desde Madrid o goberno de provincias e municipios, decretando que os gobernadores civís máis os alcaldes das grandes cidades serían elexidos pola raíña, e os alcaldes dos concellos pequenos serían nomeados polo gobernador civil da provincia.
- Cortouse de raíz calquera intento de revolución en 1848, en relación ás insurreccións que nese ano estaba sucedendo en Europa. Para iso, o xeneral Narváez mandou fusilar aos primeiros axitadores e, mediante un “decreto de sospeitosos”, deportou a 2.000 persoas.
 
Pola súa parte, durante o poucos anos de goberno progresista (o xeneral Espartero, foi un dos principais líderes e presidente de goberno), promoveron medidas máis reformistas. Entre elas destacaron a seguintes:

• Aprobáronse leis para ir disolvendo o antigo réxime señorial: suprimiron alfándegas interiores; extinguiron os gremios… que eran obstáculos para existirá un comercio libre no país.

• Expropiáronse grandes propiedades ao clero (no que se deu en chamar a desamortización de Mendizábal); e máis tarde, expropíaronse aqueles bens comunais, municipais de doutras institucións que non estaba sendo traballados ou utilizados.

• Impulsouse a construcción do ferrocarril

 
4.3. A caída  do sistema isabelino.-
Durante esta etapa de forte moderantismo, evidenciouse que o sistema político español e a Cortes estaban controladas realmente polo grandes banqueiros, latifundistas e grandes empresarios. Por eta razón o malestar social moi aumentando.
A fins da etapa finaran xa Narváez e D’Donell, en 1866 España empezou a padecer unha importante crise económica, e desa, pola esquerda, aparecen novos partidos de oposición, caso dos demócratas e dos primeiros grupos socialistas, que gañan simpatías e ven medrar  a súa forza.
As críticas, cada vez maiores van non xa só contra o goberno, senón tamén contra a raíña, a quen acusaban de tomar partido en favor dos moderados e de marxinar aos outros grupos políticos. Empezouse a fraguar así unha revolución.

_____________________

Logo, realiza as seguintes actividades.

ACTIVIDADE Nº 1: Confecciona unha barra do tempo rematada en flecha e seguindo as seguinte pautas:

Características:
Anchura da barra: 3 cadrados
Lonxitude da barra: cada década serán 5 cadrados do caderno
Perfilamos cunha liña transversal os seguintes anos: 1833, 1843, 1836-1837, 1854-1856, 1966, 1868. Indica cunha flecha en distintaa altura os fitos. Por exemplo:

1833: Inicio da rexencia de Mª Cristina
1843: Inicio do reinado de Isabel II
1836-37: goberno progresista
1854-56: goberno progersista,
Etc.
 
Na barra, colorea:
De vermello tenue: anos de gobernos moderados
De azul tenue: anos de gobernos progresista
 

ACTIDADE Nº 2: Confecciona a xeito da cadrícula un esquema para diferenciar entre moderados e progresistas, seguindo a pauta seguinte:

 

1º ESO, O GRAN RETO:

@alumn@ de 1º E.S.O. contra 

POSSUMBLUE

Tercerira entrada do blogue en 1º de ESO no curso, e primeira da 2ª avaliación). Nela presentámosche un reto: vencer á nosa máquina POSSUMBLUE, esta vez sobre mapas. 1ª proba: España, o vindeiro 7 de novembro. Para entrenar pincha nos seguintes enlaces: 

Relevo de España (130 puntos: só se acepta o 100%)

Ríos de España (máximo de erros 2)

Costas de España (max. de erros 2)

CONTINENTES: 

Mapa físico de EUROPA

Mapa físico de AMÉRICA

 

ENTRENA!!

 O MINISTERIO DO TEMPO:

CAMBIO DE TEMPO (cap. 13)

Terceira entrada do blogue no curso (e última desta 1ª avaliación). Nesta viaxamos no tempo a segundo metade do s. XVI con Felipe II e súa Armada Invencible. Facémolo de mans da serie de televisión “EL MINISTERIO DEL TIEMPO” emitido durante varias tempadas en TVE e con este capítulo no ano 2016. Un ministerio secreto, inquietante, que vela porque, pese a ter o poder de viaxar no tempo, a Historia de España non se altere. Pero nesta ocasión, creo que si se alterou... E moito. Que tería pasado se a Armada Invencible conquistara Inglaterra? Xogamos coa imaxinación arredor deste acontemento histórico.
Para iso visiona o seguinte capítulo que che propoñemos, baixo o nome de “Cambio de tiempo”. Para velo pincha no seguinte enlace (Duración: 1 hora e 15 minutos).

 

 O MINISTERIO DO TEMPO: CAMBIO DE TEMPO

Despois do visionado do vídeo realiza as seguintes actividades. [Fainas na libreta, deixando un espazo cos últimos apuntamentos e rotulando o título: BLOGUE “FÓRA DE CLASE": “O MINISTERIO DO TEMPO (“CAMBIO DE TEMPO”). Enmarca o devandito título e colorea logo ese espazo enmarcado. Lembra: copia os enunciados e contesta sempre con parte deles]. A data de presentación e corrección destas actividades será o venres  12 de novembro. Ánimo!!...

ACTIVIDADE Nº 1: Demostra que estiveches atento.- 

Para iso contesta brevemente ás seguintes cuestións:

1.  Cal é a nova que recibe Felipe II nada máis empezar o capítulo?

2.  Que solución toma Felipe II para dispoñer dunha segunda oportunidade para invadir Inglaterra?

3.  De que lle informa o director do Ministerio do Tempo a Felipe II sobre o actual monarca que reina en España e como chegou ao trono esta nova dinastía?

4.   Unha vez no futuro Felipe II atópase coa oposición do director do Ministerio. Como se salda a disputa entre ambos?

5. Que ocorre ao final do capítulo coa Historia? Como logran voltar a manter a Historia inalterable do pasado, tal e como ocurriu?

 

Felipe II na serie de "El Ministerio del Tiempo"

ACTIVIDADE Nº 2: Curiosidades.- 

1.  Que artiluxios do futuro a onde viaxan sorprenden a Felipe II?

2. Nunha secuencia, na Historia alterada: que dous equipos xogan o partido de fútbol?

3. E que iso de Amalia que sorpende a Irene nunha das escenas íntimas entre ambas? Que teme que suceda se se descobre o acaecido entre ambas mulleres?

4.    Enumera aspectos que cambiaron no presente desa nova España de 2016 con Felipe II como rei.

 

A chamada "Armada Invencible" navegando polo Atlántico

ACTIVIDADE Nº 3: Sinala se son verdadeiras ou falsas as seguintes afirmacións.- 

a) Felipe II sorpréndese de que zona que domina o mundo presente sexan os norteamericanos.

b) Noutra das secuencias o rei asiste a unha corrida de toros nas Ventas en Madrid.

c) O rei Felipe II mesmo aparece en televisión para emitir discursos.

d) Este novo Felipe II aparece xa con nova imaxe acorde ao tempos actuais, isto en traxe e garavata.

ACTIVIDADE Nº 4: Investiga.- 

1. Por que razón quería invadir Felipe II Inglaterra?

2. De onde partiu a Armada Invencible?

3. En que consistía o proxecto e onde tiña prevista desembarcar?

A REVOLUCIÓN INDUSTRIAL

 Segunda entrada do curso 2024-25 en 4º de ESO. Nesta ocasión, está relacionada con tema nº 3 que estamos a traballar na aula: A REVOLUCIÓN INDUSTRIAL. Para iso propoñémosche visionar este vídeo de 9 minutos, que é unha selección de varias escenas da película "Daens" ambientada en Bélxica nos tempos da Revolución Industrial.

Logo de velo, realiza as seguintes actividades. [Fainas la libreta, deixando un espacio cos últimos apuntamentos e rotulando o título BLOGUE “FÓRA DE CLASE”: A REVOLUCIÓN INDUSTRIAL. Enmarca o devandito título e colorea logo ese espazo enmarcado. Lembra: copia os enunciados e resposta sempre con parte deles]. A data de presentación e corrección destas actividades será o mércores 30 de outubro.

*************************

ACTIVIDADE Nº 1: DEMOSTRA QUE ESTIVECHES ATENTO.- Resposta brevemente ás seguintes cuestións relacionadas co vídeo: 

1. Que dúas novas clases sociais protagonizan este vídeo? Con que aspecto de Revolución Industrial estaría relacionado o vìdeo: coas causas ou coas consecuencias?

2. A que sector industrial estaba adicada a fábrica que protagoniza o vídeo? Cando o protagonista Adolf Daens, se dirixe a imprenta donde se imprimía un xornal, recoñece que na rúa lle ofreceron un: de que ideoloxía? 

3. Que traballo facían os nenos nesa fábrica o por que os escollían a eles para facer ese traballo? 

4. Enumera aspectos que se aprecian no vídeo e que supoñen explotación do proletariado? 

5. Na xuntanza de burgueses: que dúas solucións se propoñen para aforrar costes nas fábricas? 

6. Que feito supuxo que, lideradas polas mulleres, os traballadores decidiesen abandonar ese día a fábrica? 

 

ACTIVIDADE Nº 2.- En cifras:

1. Que sanción lle impón o capataz ao neno por tentar axudar a unha nena no seu traballo? 

2. Canto estaban pagando como salario? E a que prezo propoñía un burgués rebaixalo por día?  

3. En comparativa: canto costaba daquela un kg. de pan?  E un saco de carbón? 

 

 AXENTES QUE MODELAN O RELEVO TERRESTRE

Segunda entrada do blogue neste curso en 1º de ESO. Aquí presentámosche tres curtos vídeos sobre o axente internos que modelan o relevo terrestre.

vídeo nº 1: "Lo imposible"

  

 

vídeo nº 2 

vídeo nº 3 

Logo de visionalos, rotula na libreta o título FÓRA DE CLASE: AXENTES INTERNOS QUE MODELAN O RELEVO TERRESTRE. Enmarca o título nun recadro e colorea ese recadro. Logo resolve as actividades que a continuación se prantexan. Para iso vaite copiando os enunciados, e respostando empregando na redación parte do enunciado. Para ser contabilizado o traballo, presenta estas actividades feitas o vindeiro luns 21 de outubro, 

 

 

ACTIVIDADE Nº 1.- Contesta brevemente ás seguintes cuestións sobre os vídeos:

1. Cales dos axentes internos que modela o relevo terreste se amosa en cada vídeo?

2. O vídeo nº 1 fai referencia á película "Lo imposible", baseada en feitos reais. A pregunta é: onde estaba a familia cando os sorprende a chegada do tsunami?

3. Que elementos fai presaxiar aos protagonistas que algo extraño vai a acaecer desde o exterior?

4. O vídeo nº 2 amosa un tsunami real captado por un aficionado. Describe a escena. 

5, Que é o que causan os tsunamis?

ACTIVIDADE Nº 2.- Investiga:

1. A película "Lo imposible": de que nacionalidade é? O feito real ao que se refire a película: cando, onde tivo lugar e cantas vítimas mortais ocasionou?

2. O tsunami do vídeo nº 2: onde e cando tivo lugar?

3. O volcán do vídeo nº 3: que nome recibe? Can e onde tivo lugar? (en que illa?). Canto tempo mantivo a súa actividade?

 1492, A CONQUISTA DO PARAÍSO

Cartel da película

Partindo da teoría nunca probada de que a Terra era redonda, en 1492 unha expedición capitaneada por Cristóbal Colón ao servicio da Coroa de Castela, atravesa por primeira vez o Océano Atlántico co obxectivo de acadar as Indias navegando cara ao Oeste. O resultado foi o descubrimento de América. Estando a traballar este tema en clase, propoñemoche nesta entrada visionar unha película sobre este fito: "1492, A Conquista do Paraíso", dirixida por Ridley Scott ("Gladiator", "Alien, o octavo pasaxeiro"), protogonizada por Gérard Depardieu ("Cyrano de Bergerac", "O home da máscara de ferro"), e música de Vangelis ("Carros de lume"). A película foi estreada en 1992 con motivo de do V centenario do descubrimento de América. Para vela pincha ano seguinte enlace:

1492, LA CONQUISTA DEL PARAÍSO

Logo da vela realiza as seguintes actividades. [Fainas la libreta, deixando un espacio cos últimos apuntamentos e rotulando o título BLOGUE “FÓRA DE CLASE”: 1492, A CONQUISTA DO PARAÍSO. Enmarca o devandito título e colorea logo ese espazo enmarcado. Lembra: copia os enunciados e resposta sempre con parte deles]. A data de presentación e corrección destas actividades será o venres 25 de outubro.

ACTIVIDADE Nº 1.- Contesta brevemente ás seguintes cuestións relacionadas coa película:

1. Cando Colón fala co fillo pequeno ao inicio da película tratando de argumentarlle que a Terra é redonda: que froita lle está amosando para exemplificalo?

2. En que cidade universitaria e en que ano recibe a Colón unha comisión de expertos para analizar o seu proxecto? Por que ve imposible esa comisión de expertos que se poida completar esa viaxe a través do océano? E segundo os cálculos de Colón: canto tempo debía durar a viaxe? 

Un fotograma da película

3. Canto tempo transcurrira da viaxe cando se produce un intento de motín para regresar? E que recompensa ofrece Colón para o primeiro que atope terra? 

4. Con que nomve bautiza Colón aquela primeira terra descuberta?  Que é o primeiro que fan os indios cando atopan aos españois no medio da selva? 

5. Canto tempo permeñece Colón en América naquela primeira viaxe? Por que razón regresa contrariado? 

6. Que se atopa nada máis chegar a América na segunda viaxe? Que diferentes posturas sobre como actuar ante isto se prantexan entre Colón e o noble Mújica? 

7. Que argumentos lle dan á raíña para destituir a Colón do seu cargo de gobernador das Indias? Para sustituilo: a que designa a raíña? 

8. Isabel déixalle facer unha nova viaxe a Colón pero, baixo que condicións? 

ACTIVIDADE Nº 2.- Analíse das personaxes.-

1. Describe a relación que a película deixa entrever entre Colón de raíña Isabel "A Católica"

2. Colón e Mújica mostran dous xeitos de actuar en relación aos indios. Busca información sobre o trato que se lle deu aos indios trala conquista. Ese trato está en relación máis coas teses de Colón ou de Mújica vistas na película?